Ile zarabia radny? To pytanie zadaje sobie wiele osób, które interesują się lokalną polityką lub rozważają zaangażowanie w działalność samorządową. Wynagrodzenie radnego nie jest jednak typowym wynagrodzeniem za pracę, ale tzw. dietą. Dieta ta ma na celu rekompensatę za czas poświęcony na pełnienie obowiązków radnego, który mógłby być przeznaczony na pracę zarobkową. W niniejszym artykule dokładnie omówimy, od czego zależy wysokość diety radnego oraz jakie są jej maksymalne wartości w różnych jednostkach samorządu terytorialnego.
Czym jest dieta radnego?
Radny, w przeciwieństwie do urzędników samorządowych, nie jest zatrudniony przez gminę, powiat ani województwo. Nie otrzymuje pensji ani innych form wynagrodzenia typowych dla pracowników etatowych. Zamiast tego, za pełnienie swojej funkcji przysługuje mu dieta. Jest to forma rekompensaty za czas poświęcony na realizację mandatu radnego, który w przeciwnym razie mógłby zostać przeznaczony na pracę zawodową. Warto jednak podkreślić, że dieta nie jest traktowana jako typowe wynagrodzenie, lecz jako zwrot kosztów ponoszonych przez radnego w związku z wykonywaniem swoich obowiązków.
Od czego zależy wysokość diety radnego?
Wysokość diety radnego zależy od kilku czynników, w tym od:
-
Liczby mieszkańców danej jednostki samorządu terytorialnego – im większa jednostka, tym wyższa może być dieta radnego.
-
Pełnionej funkcji – przewodniczący rady, wiceprzewodniczący oraz przewodniczący komisji otrzymują zazwyczaj wyższe diety niż pozostali radni.
-
Ustawowych limitów – maksymalny poziom diety radnego jest wyznaczony przez ustawę budżetową, która co roku określa tzw. kwotę bazową.
Maksymalne stawki diet radnych w 2024 roku
Kwota bazowa określona na rok 2024 wynosi 1789,42 zł. Na jej podstawie wylicza się maksymalne stawki diet dla radnych, które mogą wynosić do 2,4-krotności tej kwoty, co daje 4294,61 zł.
Dieta radnego gminy
Stawki diet dla radnych gminy zależą od liczby mieszkańców:
-
Gminy powyżej 100 tys. mieszkańców: maksymalna dieta wynosi 4294,61 zł.
-
Gminy z liczbą mieszkańców od 15 tys. do 100 tys.: dieta może wynieść maksymalnie 3220,96 zł, co stanowi 75% maksymalnej stawki.
-
Gminy poniżej 15 tys. mieszkańców: dieta nie może przekroczyć 2147,31 zł, czyli 50% maksymalnej kwoty.
Dieta radnego powiatu
W przypadku powiatów wysokość diet radnych zależy od liczby mieszkańców danego powiatu:
-
Powiaty do 60 tys. mieszkańców: maksymalna dieta wynosi 3006,23 zł.
-
Powiaty powyżej 120 tys. mieszkańców: dieta może wynosić do 4294,61 zł.
Dieta radnego sejmiku wojewódzkiego
Dla radnych sejmików wojewódzkich ustalono jednolitą maksymalną stawkę diety, niezależnie od liczby mieszkańców województwa. W 2024 roku wynosi ona 4294,61 zł.
Różnice w wynagrodzeniu zależne od funkcji
Oprócz liczby mieszkańców i typu jednostki samorządu terytorialnego, wysokość diety zależy również od funkcji pełnionej przez radnego:
-
Przewodniczący Rady Miejskiej otrzymuje 100% maksymalnej diety.
-
Wiceprzewodniczący Rady Miejskiej może liczyć na 90% tej kwoty.
-
Przewodniczący Komisji otrzymują zazwyczaj 80% maksymalnej diety.
Podsumowanie
Odpowiadając na pytanie „ile zarabia radny?”, należy pamiętać, że nie jest to typowe wynagrodzenie, ale dieta, której wysokość zależy od wielu czynników, w tym od liczby mieszkańców, funkcji pełnionej przez radnego oraz ustawowych limitów. W 2024 roku maksymalne diety dla radnych mogą sięgać nawet 4294,61 zł miesięcznie, jednak konkretna kwota zależy od lokalnych uwarunkowań.
